თბილისის საამირო — არაბთა სახალიფოს ვასალური პოლიტიკური ერთეული საქართველოში, არსებობდა 736-1122 წლებში. არაბი ამირები თავიდან მთელ აღმოსავლეთ საქართველოს მართავდნენ, მაგრამ ქართველი ხალხის ბრძოლის შედეგად მათი სამფლობელო ნელ-ნელა შემცირდა. IX საუკუნის დასაწყისში საამირო მოიცავდა მხოლოდ ქართლს, ხოლო XI საუკუნიდან — ქალაქ თბილისს და მის მიმდებარე მიწებს ქვემო ქართლის ტერიტორიაზე. საამირო საკუთარი დამოუკიდებლობისათვის ებრძოდა ქართულ სამეფო-სამთავროებს, ასევე სახალიფოს ცენტრალურ ხელისუფლებას. საამიროს სამი დინასტიის — შუაბიანთა, შაბანიანთა და ჯაფარიანთა წარმომადგენლები მართავდნენ. 1122 წელს თბილისი არაბთაგან გაათავისუფლა დავით აღმაშენებელმა და საქართველოს დედაქალაქად გამოაცხადა
თბილისის ამირები
თნილისის ამირები
სახელი მეფობის წლები ტიტული
შუაბიანთა დინასტია
ისმაილ იბნ შუაბი VIII ს.II ნახ.- 813 თბილისის ამირა
მოჰამედ იბნ ათაბი 813 – 829 თბილისის ამირა
ალი იბნ შუაბი 829 – 830 თბილისის ამირა
ისჰაკ იბნ შუაბი (საჰაკი) 830 – 853 თბილისის ამირა
შაბანიანთა დინასტია
მოჰამედ იბნ ხალიდა 853 – 869 თბილისის ამირა
ისე იბნ აშ-შეიხ აშ-შაბანი 869 – 875 თბილისის ამირა
აბრაჰამ შაბანი 875 – 878 თბილისის ამირა
გაბულოცი 878 – 882 თბილისის ამირა
ჯაფარიანთა დინასტია
ჯაფარ I იბნ ალი 882 – 914 თბილისის ამირა
მანსურ იბნ ჯაფარი 914 – 952 თბილისის ამირა
ჯაფარ II იბნ მანსური 952 – 981 თბილისის ამირა
ალი იბნ ჯაფარი 981 – 1011 თბილისის ამირა
ჯაფარ III იბნ ალი 1011 – 1045 თბილისის ამირა
აბდულ-ჰეიჯა იბნ ჯაფარი 1045 – 1062 თბილისის ამირა
სითილ არაბი 1068 – 1080 თბილისის ამირა
1062-1068 და 1080-1122 წლებში თბილისს ქალაქის ბერები განაგებდნენ, ხოლო 1122 წელს თბილისი გაათავისუფლა დავით IV აღმაშენებელმა. |